Khi chuyển mùa, thời tiết thay đổi, kéo theo sự tăng giảm ẩm độ, nhiệt độ tăng cao chính là yếu tố thuận lợi cho các vi khuẩn, virut gây bệnh phát sinh và phát triển.

Tình trạng này khiến trẻ em là đối tượng dễ bị các tác nhân này tấn công nhiều nhất, đặc biệt là các bệnh lý đường hô hấp.

Mới là đầu hè nhưng hầu hết các bệnh viện (BV) có chuyên khoa Nhi trên địa bàn TP Hà Nội đã đông đặc người đưa con đến khám. Thời tiết vẫn chưa mấy oi nồng nhưng gương mặt ai cũng đọng đầy căng thẳng và mệt mỏi. Không chỉ BV Nhi T.Ư quá tải (với trung bình một ngày khoảng trên 1.000 bệnh nhân – BN đến khám từ đầu tuần tới nay), khoa Nhi, BV Bạch Mai, rồi Khoa Tai – Mũi – Họng trẻ em, BV Tai - Mũi - Họng T.Ư lúc nào cũng đặc kín người đến khám và điều trị.

Cụ thể, theo PGS. TS. Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng Khoa Nhi, BV Bạch Mai cho biết, mấy ngày gần đây, lượng BN đến khám, nhất là BN mắc bệnh đường hô hấp (viêm họng, viêm mũi, cảm cúm, viêm phổi, phế quản…) bắt đầu tăng nhanh. Ngày nào khoa cũng khám cho từ 250-300 BN. Số BN nội trú cũng tăng từ 50 BN lên 100, thậm chí 120 BN.

Có phòng, có thời điểm BN phải nằm ghép ba, bốn người/giường. Khoa Tai – Mũi – Họng trẻ em, BV Tai – Mũi  - Họng T.Ư – nơi có mực độ BN ổn định từ trước đến nay, BN cũng bắt đầu có sự tăng nhẹ từ đầu tháng. “Nhiều nhất vẫn là BN bị viêm mũi xuất tiết, viêm VA, viêm phế quản… do thời tiết nóng lạnh, mưa nắng thất thường…” – ThS. BS. Nguyễn Thu Hương, Phó Trưởng Khoa này cho hay.

BS Thu Hương cho biết thêm, mặc dù nhận thức của người dân về những căn bệnh thông thường này đã có sự thay đổi. Tuy nhiên, vẫn còn không ít người thiếu quan tâm đến việc bảo vệ sức khỏe cho con cái, hoặc điều trị không dứt điểm dẫn đến các biến chứng cho các cháu. Biến chứng hay gặp nhất của viêm mũi là viêm tai giữa, viêm tai tiết dịch và viêm mắt (sưng, tấy quanh mắt). Nếu không được chữa trị kịp thời và đến nơi đến trốn, các biến chứng này sẽ ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến thị lực, thính lực và trí lực của trẻ.

Cùng với viêm mũi, viêm họng và viêm VA, BS. Tuấn Linh, một chuyên gia về sức khỏe trẻ em cho biết, thời tiết giao mùa, trẻ em cũng rất hay bi mắc viêm tiểu phế quản, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ, nhất là trẻ ở độ tuổi từ 3 – 6 tháng. Khi mắc bệnh, do các phế quản nhỏ này bị viêm, sưng phù, tiết nhiều dịch làm cho đường thở của trẻ bị chít hẹp thậm chí tắc nghẽn. Vì vậy, các bậc cha mẹ không được chủ quan khi thấy trẻ có những dấu hiệu như ho, chảy nước mũi trong, sốt vừa hoặc cao.

Bệnh biểu hiện như sau từ 3 – 5 ngày thì trẻ ho ngày một nhiều, xuất hiện thở khó, thở rít. Những trường hợp nặng thì tím tái, thậm chí ngừng thở. Thông thường, trẻ sẽ khò khè kéo dài khoảng 7 ngày, ho giảm dần trong khoảng 14 ngày rồi khỏi hẳn nếu được chăm sóc tốt, nhưng cũng có khoảng 1/5 trường hợp, bệnh có thể kéo dài nhiều tuần lễ. Biến chứng thường gặp của bệnh là suy hô hấp, viêm phổi, xẹp phổi, viêm tai giữa.

Bệnh có thể nặng hơn, kéo dài hơn và xảy ra nhiều biến chứng và tử vong cũng cao hơn trong các trường hợp trẻ dưới 3 tháng tuổi, trẻ sinh non - nhẹ cân, trẻ suy dinh dưỡng nặng, trẻ có sẵn bệnh tim, phổi, suy giảm miễn dịch. Nếu trẻ sống trong vùng có dịch cúm hay viêm đường hô hấp trên thì tỷ lệ bị lây nhiễm rất cao do sức đề kháng ở cơ thể trẻ còn quá yếu, nhất là trẻ tuổi bú mẹ mà không được bú đầy đủ sữa mẹ.

Những trẻ từng bị ốm do nhiễm virut trước đó như viêm mũi họng, viêm amidan, viêm VA... đều có nguy cơ dễ nhiễm bệnh nếu không được chăm sóc tốt. Các trường hợp trẻ bị bệnh tim bẩm sinh, sống trong môi trường hút thuốc lá thụ động, bị bệnh phổi bẩm sinh hay bị suy giảm miễn dịch đều có nguy cơ cao mắc phải viêm tiểu phế quản.

Đó là khuyến cáo của các chuyên gia đối với trẻ, đặc biệt là những trẻ có tiền sử bị mắc các bệnh về đường hô hấp.  Nếu trẻ có dấu hiệu bệnh nhẹ, không có biến chứng và có yếu tố nguy cơ thì có thể được chăm sóc tại nhà. Lưu ý phải vệ sinh sạch sẽ phòng ngủ, nhà ở, môi trường xung quanh và cho trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng. Cần cho trẻ uống nhiều nước để tránh thiếu nước; làm thông thoáng mũi cho trẻ để giúp trẻ dễ thở hơn và bú tốt hơn. Có thể nhỏ mũi với 2 – 3 giọt nước muối sinh lý sau đó làm sạch mũi cho trẻ.

Đối với bệnh viêm tiểu phế quản, các bác sỹ nhắc nhở: Cần tránh khói thuốc lá vì có thể làm bệnh của trẻ nặng hơn và dễ bị hen sau này. Khi trẻ có dấu hiệu nặng như khó thở, bú kém, tím tái, có biến chứng cần cho trẻ nhập viện ngay để điều trị.

Thực tế, với các thể thông thường, không có suy hô hấp thì sau khi vào viện các bác sĩ sẽ tiến hành hút thông đường thở, giải phóng các chất xuất tiết. Dùng khí dung ẩm thuốc giãn phế quản có tác dụng nhanh như ventolin, bricanyl, salbutamol.

Kết hợp với lý liệu pháp hô hấp, vỗ rung, hút đờm. Những trẻ sốt cao, nôn, thở nhanh phải truyền đủ dịch và điện giải theo nhu cầu cơ thể trẻ. Cân nhắc và cẩn thận trước khi sử dụng kháng sinh. Chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định của bác sỹ và không nên dùng steriod cho trẻ…

Theo Pháp luật Việt Nam