Lần đầu tiên ở nước ta, bệnh nhân “già hóa” được điều trị bằng phẫu thuật tạo hình, mở ra hướng nghiên cứu và điều trị hiệu quả cho những người mắc bệnh đặc biệt này.

Sau trường hợp chị Nguyễn Thị Phượng (26 tuổi, ngụ Bến Tre) bị già như bà lão 70 tuổi mà thủ phạm là bệnh nhão da, mới đây, các bác sĩ (BS) Bệnh viện (BV) Da liễu Trung ương đã tiếp nhận và điều trị cho một trường hợp mắc căn bệnh hiếm gặp này. Bệnh nhân là chị Nguyễn Thị Thủy (40 tuổi, ngụ huyện Hoài Đức - Hà Nội). Đây cũng là lần đầu tiên một bệnh nhân “già hóa” được điều trị bằng phẫu thuật tạo hình ở nước ta.

Cách đây 4 năm, chị Thủy thấy mình xuống sắc ghê gớm khi khuôn mặt bỗng nhiên nhăn nheo, chảy xệ, nếp nhăn chi chít trên trán không khác gì một bà lão. Đặc biệt chỉ trong 2 - 3 tháng, vùng da phần ngực và bụng chảy dài, nhăn nhúm.

Chị Thủy cho biết bắt đầu phát bệnh từ năm 2008 mà không rõ nguyên nhân ngoài một vài lần bị cảm cúm và được chữa bằng thuốc thông thường. “Từ đó, mỗi khi đứng, nằm hay ngồi thì vùng da thừa cứ vắt vẻo sang hai bên hoặc chảy lủng lẳng xuống đùi rất khó chịu, cảm giác như đeo trên người cả túi nước”- chị Thủy kể và cho biết thêm trước đó, chị không mắc bệnh gì và cũng chưa từng dị ứng thực phẩm hay thuốc.

Suốt 4 năm uống thuốc theo chỉ dẫn của BV Da liễu Trung ương, vùng da nhão của chị Thủy tuy không phát triển thêm nhưng cũng không có dấu hiệu hồi phục trong khi sức khỏe lại yếu dần.

TS-BS Nguyễn Sỹ Hóa, Phó Giám đốc BV Da liễu Trung ương, cho biết thường tuổi càng lớn, da mặt càng mất tính đàn hồi, cơ chùng xuống khiến da bị xệ.

Tuy nhiên, trường hợp của chị Thủy là mắc bệnh nhão da (cutis laxa) chứ không phải xệ tự nhiên. Đây là bệnh hiếm gặp. Bệnh bộc lộ toàn thân hoặc khu trú mà nguyên nhân là do sợi thun của da thoái hóa, không còn tính đàn hồi làm cho da nhão, nhăn nheo, tạo nhiều nếp gấp, chảy xệ. Những vùng da bị ảnh hưởng nhiều nhất là da mặt, nhất là quanh mắt, cổ, vai và đùi, bụng, quanh rốn.

Cũng theo BS Nguyễn Sỹ Hóa, chị Thủy đã có nhiều năm điều trị nội khoa bằng thuốc chống viêm nhưng không cải thiện nên phải phẫu thuật. Các BS đã cắt bỏ vùng da dư thừa, căng da vùng mặt, sau đó cắt bỏ da thừa, tái tạo thành bụng.  Do da bụng chảy xệ khiến đầu rốn di chuyển xuống khoảng 20 cm nên kíp phẫu thuật phải bóc tách da và đưa rốn về vị trí cũ. Tới đây, chị Thủy sẽ được phẫu thuật tạo hình vùng ngực chảy xệ, quầng vú biến dạng và đặt túi ngực.

Hiện khuôn mặt chị Thủy không còn tình trạng da nhão; vùng mắt sau khi được cắt mí, căng da không còn cản trở tầm nhìn như trước. Bác sĩ Hóa nói có thể thời gian đầu, phần cơ sẽ tạo nên những thay đổi trên gương mặt (như lúc vui, buồn, giận dữ) chưa được rõ ràng nhưng rồi sẽ trở lại bình thường. Những người thân của chị Thủy rất vui vì sau khi phẫu thuật, khuôn mặt của chị đã “trẻ hóa” tới hơn 90% so với thời điểm trước khi điều trị.

BS Hóa cũng cho biết giới chuyên môn vẫn chưa tìm ra hướng điều trị cụ thể hoặc ngăn chặn sự tiến triển của bệnh này. Với vùng da nhão, không thể hồi phục bằng thuốc nên điều trị nội khoa chủ yếu là kiểm soát biến chứng (da, phổi, mạch máu, nội tạng, sa trực tràng…) có thể phát sinh từ việc tổn thương liên kết cơ quan nội tạng.

“Việc phẫu thuật thẩm mỹ hiện nay sẽ làm giảm các nếp gấp da dư thừa có tác dụng từ 8-15 năm. Nếu trường hợp này thành công sẽ mở ra hướng nghiên cứu và điều trị hiệu quả cho những người mắc bệnh đặc biệt này”- BS Hóa nhận định.

Theo nghiên cứu của BS Nguyễn Tiến Thành và Trần Thị Huyền ở BV Da liễu Trung ương, thoái hóa của sợi elastin gây chảy xệ da có thể kéo theo hệ thống sợi thun ở các cơ quan nội tạng như hô hấp, tim mạch cũng bị ảnh hưởng. Khi da thoái hóa sẽ mất đi khả năng đàn hồi. Hầu hết các giả thuyết về bệnh nhão da đều dựa vào cơ chế làm suy giảm sợi elastin như rối loạn chuyển hóa đồng, thiếu đồng, tăng hủy sợi thun sau viêm nhiễm, mắc bệnh miễn dịch.

Ngoài ra, bệnh nhão da có thể kèm theo các bệnh: mề đay, collagen, tế bào mast, u tủy, u lympho, vẩy cá, các bệnh tự miễn và nhiễm trùng, dị ứng… Tỉ lệ mắc bệnh này ở nam và nữ tương đương nhau và có thể khởi phát ở mọi lứa tuổi.

Theo Người lao động